Jan Stanisławski (1860–1907) Topole, 1901
Litografia barwna, papier szarawy, 20,2 x 10,6 [24,7 x 18,6] cm
Sygnatura na kompozycji z lewej u dołu monogramem wiązanym: J S
Muzeum Narodowe w Warszawie, nr inw. Gr.Pol.21272/1
Zakup od Leopolda Wellisza, 1964
Leopold Wellisz współpracował z Zenonem Przesmyckim Miriamem,
twórcą i redaktorem wydawanej w Warszawie „Chimery”,
służąc pomocą w kontaktach z krakowskimi artystami. Sprowadzał rysunki,
którymi ilustrowano czasopismo, prowadził korespondencję,
załatwiał sprawy celne. Przy okazji zdobywał cenne ryciny do swojej
kolekcji. Zapewne wówczas nawiązał w Krakowie kontakt z
profesorem Janem Stanisławskim.
Artysta wykonał prezentowaną litografię
w Zakładzie Artystycznym Aureliusza Pruszyńskiego w Krakowie,
który udostępniał swój warsztat malarzom
próbującym sił w technice litografii. W tej pięciobarwnej
odbitce artysta powtórzył motyw swojego obrazu olejnego. Dla
każdego koloru wykonał osobny rysunek na oddzielnym kamieniu, po
zestawieniu ich w procesie odbijania powstał ostateczny efekt.
Stanisławski, poszukując najwłaściwszego rozwiązania, próbował
rozmaitych zestawień kolorystycznych i różnych papierów.
Dwie takie różniące się kolorystycznie odbitki tej samej
kompozycji otrzymał Wellisz w prezencie od Zenona Przesmyckiego
„jako rewanż za współdziałanie w poszukiwaniu pism
Norwida”.
Litografia została zamieszczona w „wytwornym” wydaniu „Chimery” [t.III, 1901, zeszyt 7-8]