Jan Stanisławski (1860–1907) Kościół św. Marka, 1900
Litografia barwna, papier, 14,7 x 15,6 [34,2 x 26,5] cm
Sygnatura z lewej u dołu na kamieniu: JS. U dołu z prawej strony w kręgu napis: ŻYCIE.
Muzeum Narodowe w Warszawie, nr inw. Gr.Pol.21275
Zakup od Leopolda Wellisza, 1964
Litografia przedstawia fragment fasady bazyliki św. Marka w Wenecji.
Została zmieszczona w 1900 roku w krakowskim dwutygodniku
„Życie” [Rok IV, z. 1, 1900, po s. 28]. To redagowane przez
Stanisława Przybyszewskiego „Czasopismo ilustrowane poświęcone
literaturze i sztuce” już wcześniej publikowało, jako ilustracje,
litografie Jana Stanisławskiego (nr 6 z 1899: Sad i Chata).
Zamieszczony w „Życiu” Kościół św. Marka, z
objaśnieniem: – litografia pięciobarwna, jest odbity na papierze
niezbyt dobrej jakości. Redakcja „Życia” wydała
również „prócz wydania zwykłego [...] 100
egzemplarzy zaopatrzonych w liczby na papierze wytwornym po cenie
podwójnej”. Prezentowana litografia odbita jest na dobrym
papierze, zatem mogła być przeznaczona do luksusowego wydania. Od
stycznia 1900 roku „Życie” zostało włączone w spis
czasopism mających wstęp do cesarstwa rosyjskiego (uzyskuje debit) i
było dostępne również w Warszawie, gdzie mógł je nabyć
Leopold Wellisz. Był to zresztą ostatni numer dwutygodnika, bo
wydawnictwo ogłosiło przerwę w jego ukazywaniu się, spowodowaną
„trudnemi warunkami materyalnymi”.
Stanisławski współpracował z Zakładem Artystycznym Aureliusza
Pruszyńskiego, tam opracowywał i odbijał swoje litografie zamieszczane
również w warszawskiej „Chimerze”, a także zamawiane
przez Feliksa Jasieńskiego do teki Stowarzyszenia Artystów
Grafików w 1903 roku. Był to jedyny warsztat, który
pomagał artystom rozpoczynającym prace nad autolitografią.
