Jean-Charles François (1717-1769) Portret króla francuskiego, Ludwika XV
Sposób kredkowy, papier, 33 x 22,4 cm
Muzeum Narodowe w Warszawie, nr inw. 81369
Dar Seweryna Smolikowskiego
Autor tej ryciny jest znany przede wszystkim jako wynalazca "sposobu
kredkowego" (maniere de crayon), techniki graficznej, która - m.in.
dzięki zastosowaniu nowego narzędzia, ruletki - dawała efekty imitujące
rysunek wykonany kredkami bądź pastelem. Swój wynalazek opublikował
François w pracy Principes de dessein faciles et dans le gout du crayon
(Lyon 1748). Rezultaty swoich technicznych eksperymentów zaprezentował
następnie w roku 1757 członkom Akademii Królewskiej w Paryżu.
Przedstawione ryciny wzbudziły zachwyt akademików, zaś Ludwik XV - na
dowód uznania zasług artysty - przyznał mu roczną pensję w wysokości
600 liwrów oraz tytuł Graveur des Dessins du Cabinet du Roi (Rytownika
Królewskiego Gabinetu Rysunków).
Portrety stanowią istotną część zbioru graficznego Seweryna
Smolikowskiego. Jest to zespół liczny i zróżnicowany. Spotykamy w nim
ryciny różnych szkół od XVII do XIX wieku - obok rozbudowanych
kompozycji portretów alegoryzowanych czy mistrzowskich prac ze słynnej
portretowej serii Ikonografii Antona van Dycka pojawiają się też
oszczędne w środkach wyrazu portrety stalorytowe i litograficzne,
reprezentujące grafikę popularną adresowaną do masowego odbiorcy.