Jan Mirosław
Peske (1870-1949) Kaplica
św. Franciszka w Bormes, 1900-1920
Akwaforta,
sucha igła, papier żeberkowy z filigranem: Eug. Delatre; BFK;
Rives
odbitka
8/10, 29,5 x 39,7 cm
Muzeum
Narodowe w Warszawie, nr inw. 63386
W
prawym dolnym rogu znak kolekcjonerski: KW
Dar
K. Woźnickiego, 1 IV 1925
Wielką
rzadkość w polskich zbiorach stanowią ryciny Jana Mirosława Peske,
obecnie zapomnianego w kraju, a bardzo niegdyś cenionego we Francji
malarza, rysownika i grafika, ucznia Wojciecha Gersona, Benjamina
Constanta i Jeana-Paula Laurensa. Dzięki Gabrieli Zapolskiej
dwudziestokilkuletni artysta zaprzyjaźnił się m.in. z Paulem
Sérusierem i Paulem Signakiem, pod kierunkiem tego drugiego
odbywał swe pierwsze plenerowe studia. Henri Toulouse-Lautrec nauczył
go warsztatu litograficznego, zaś opanowanie akwaforty Peske
zawdzięczał koleżeńskim lekcjom Camille Pissarro. Pracował i
wielokrotnie wystawiał wspólnie z grupą nabistów.
Związany był ze środowiskiem skupionym wokół pisma "La Revue
Blanche". Wielbicielami dzieł Peskego byli m.in. Guillaume Apollinaire,
Georges Clemençeau i Maria Skłodowska-Curie.
W
omawianym darze znajdują się trzy bardzo charakterystyczne dla jego
twórczości prace: Kaplica św. Franciszka w Bormes
- francuskiej nadmorskiej miejscowości, w której Peske miał
jedną ze swych pracowni oraz delikatne, niemal szkicowe krajobrazy: Pejzaż
z bezlistnymi drzewami i Pejzaż z nagimi drzewami.
Dzięki umiejętności syntetycznego i dekoracyjnego oddawania
wyrafinowanych, kapryśnych linii pni, konarów i gałązek
artysta cieszył się opinią wytrawnego pejzażysty, mistrzowskiego
malarza drzew. Ryciny Peskego - najczęściej odbijane na grubym,
mięsistym papierze w bardzo niskich nakładach, wyróżniają
się w zbiorze Woźnickiego głębokim nasyceniem tonów i
doskonałym stanem zachowania.