Jean Le Pautre (1618 – 1682 ) Porwanie
Europy, przed 1680
Akwaforta,
papier, 23 x 31,8 odbitka obcięta
Sygnatura
pod kompozycją u dołu z lewej strony: le Potre Invenit et
fecit..., z prawej: S. Sympson
exc. Avec privil du Roy
Napis
pod kompozycją: Iupiter [...] compaignes
Na
odwrocie pieczęć czerwonym tuszem: monogram St.D.
Muzeum
Narodowe w Warszawie, Gr.Ob.F.4830
Dar
Stefana Dembińskiego, 1957-1958.
Jean
Le Pautre, francuski rzeźbiarz, dekorator, akwaforcista,
miedziorytnik, rysownik, uczeń Adama Philippona, członek Akademii
Francuskiej (od 1667), działał w służbie króla Ludwika
XIV. Świetny akwaforcista, odznaczający się wyjątkową inwencją
w tworzeniu kompozycji ornamentalnych, był współtwórcą
i popularyzatorem stylu Ludwika XIV. Jego ogromne oeuvre graficzne,
liczące ponad 1500 rycin, stało się źródłem inspiracji
dla wielu artystów.
Bogata, rozbudowana, dopracowana
ornamentyka, typowa dla Le Pautre’a, pojawia się również w
rycinach, w których scena, często zaczerpnięta na przykład
z mitologii, została równie dekoracyjnie opracowana jak samo
obramienie. Porwanie
Europy ukazuje scenę opartą na micie, opisanym przez Owidiusza
w Metamorfozach. Europa, córka króla fenickiego
Agenora i Telefassy, siostra Kadmosa, słynęła ze swej piękności.
Zakochany w niej Jowisz, przemieniony w białego, łagodnego byka o
złotych rogach, uniósł ją na swym grzbiecie przez morze na
Kretę, gdzie Europa urodziła mu trzech synów, m.in. Minosa,
legendarnego króla Krety. Byk został przeniesiony przez
Jowisza jako gwiazdozbiór Taurus na firmament niebieski. Imię
Europy zostało nadane części świata, do której należała
wyspa Kreta. Kompozycja Le Pautre’a ukazuje księżniczkę,
siedzącą bokiem na grzbiecie byka, zanurzającego się w morze.
Lecące nad nimi amorki rozsypują kwiecie, a jeden z nich unosi
płonącą pochodnię miłości. Na brzegu pozostały zatrwożone i
lamentujące towarzyszki Europy.