Antoni Oleszczyński (1794-1879) według medalionu Władysława Oleszczyńskiego (1808-1866) Portret Juliusza Słowackiego, 1852
Staloryt, papier, [16 x 11,5]
Muzeum Narodowe w Warszawie, nr inw. 11761
Dar Leopolda Méyeta, 20 XII 1915 roku.
Antoni Oleszczyński był stypendystą Ministerstwa Oświecenia Publicznego
Królestwa Polskiego, dzięki czemu studiował rytownictwo w
petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych u Nikołaja Utkina. Od 1826 roku
poszerzał swe umiejętności u Théodore'a Richomme'a w Paryżu. Osiadłszy
na stałe w stolicy Francji działał w środowisku emigracji polskiej.
Wraz ze swym bratem Władysławem przyjaźnił się przez wiele lat z
Juliuszem Słowackim. O jego twórczości graficznej poeta pisał w liście
do matki: Często
chodzę patrzeć, jak sztychuje Oleszczyński, jeden z najpierwszych
sztycharzy w Europie, młody Polak - z ojczystej historii bierze
przedmioty - i wydaje album rysunków różnych czynów i pomników.
Prace Antoniego i Władysława były cenione przez Polaków głównie za
podejmowanie tematyki polskiej. Antoni ilustrował wiele wydawnictw
historycznych, takich jak publikacje Leonarda Chodźki, a także
wykonywał pojedyncze plansze o charakterze reprezentacyjnym, ukazujące
portrety wielkich Polaków.
Portret Słowackiego, wykonany według medalionu autorstwa Władysława
Oleszczyńskiego, powstał po śmierci poety. Inicjatorką jego wykonania
była zapewne matka Słowackiego korespondująca w tej sprawie z
Oleszczyńskimi. Medalion, który wisiał na eksponowanym miejscu w
salonie poety do końca jego życia, a później został umieszczony na jego
nagrobku, stał się głównym motywem ryciny. W liście do Salomei
Słowackiej Antoni Oleszczyński tak opisuje swą pracę: Wyobraziłem
go więc na skale osadzonej na bareliefie, na którym w figurkach są
ślady jego celniejszych dzieł, jest to Żmija, Lambro, Ksiądz Marek,
Beniowski i Kordian - wszystko w stylu orientalnym, w którym nasz
Juliusz miał upodobanie.
Rycina została w 1858 roku powielona przez drukarnię Ungra we Lwowie.
(P.P.C.)
